antonio stradivari

antonio stradivari (wikipedia)

günümüzde; biçimlendirme, ahşap kalınlık ve incelik oranları ve ses deliklerinin dağılımı gibi parametreleri matematiksel olarak gerçekleştirilse bile, antonio stradivari'nin kemanlarındaki mükemmelliğe erişilemiyor...

bu arada, hemen şunu açıklığa kavuşturalım; ustanın adı antonio stradivari... italyan luthier ve yaylı çalgılar ustası... yaptığı enstrümanlar ise stradivarius... konuşma dilinde strad denilip geçiliyor... antonius stradivarius ise adının latince formdaki yazılışı... enstrümanlarına bu şekilde yazmış ve markalaşmış... keman, çello, gitar, viyola ve arp olmak üzere, toplam 1116 enstrüman ürettiği tahmin ediliyor... 960 tanesinin keman olduğu tahmin ediliyor ancak bugüne kadar gelen 512 adet... toplam 650 enstrüman...

önceleri yılda bir tane keman bitirebilen stradivari, çocuklarının da devreye girmesiyle üretimini artırıyor. yaşamı boyunca yaklaşık 1100 enstrüman tamamlayabildiği bilinen stradivari'nin halen dünyada toplam 540 keman, 12 viyola, 50 çello ve iki gitarının kalmış olduğu sanılıyor. değerleri milyonlarca dolara ulaşan bu mükemmel kemanlardan biri 1.6 milyon dolara satıldı. amerikan tennessee ve columbia üniversiteleri uzmanları, dünyanın bu en pahalı kemanlarının yapımında kullanılan ahşabın, uzun ve soğuk kışlar ile kısa ve ılık yazlar yaşamış ağaçlardan elde edildiği için bu derece mükemmel ses verdiğini saptadı.

uzmanlara göre, kemanların pürüzsüz ses vermeleri, kullanılan ağaçların yetiştikleri ortamın çok soğuk ve tahta yoğunluğunun fazla olmasından kaynaklanıyor. avrupa'nın 1450-1850 yılları arasında bir mini buzul çağı yaşadığını, bunun da ağaç dokularında yoğunluk artışına neden olduğunu söyleyen uzmanlar, mini buzul çağının en soğuk döneminin ise stradivari'nin yaşadığı döneme denk geldiğine değiniyorlar.

1645-1715 yılları arasına ait ağaçların incelenmesi sonucu bunların çok yavaş büyüdükleri ve halkalarının çok dar ve sıkışık olduğu saptandı.

Stradivari Society

efsanevi pedagog dorothy delay'in teşvikiyle; geoffrey fushi ve mary galvin tarafından 1985 yılında kurulan the stradivari society, dünyanın en umut verici genç sanatçılarını belirleyip, usta sanatçılarla birleştirerek, klasik müzikte mükemmelliğin korunmasına kendini adamıştır... sponsor ve destekçileri sayesinde, profesyonel kariyerlerine başlamak ve sürdürmek için ihtiyaç duydukları nadir, antika italyan enstrümanları umut veren genç sanatçılara ödünç veren kuruluş, önde gelen öğretmenlere, vakıflara ve topluluklara da muhteşem antika enstrümanları emanet etmektedir...

ölçülerini kimseye öğretmediği o eşsiz verniği ile kaplamaktaydı kemanlarını... ve biraz farklı olan vernikleme tarzı ile... uzmanlar teknoloji yardımıyla verniğin içindeki maddeleri çözmüş, ancak bir türlü ölçüsünü tutturamamıştır...

işin sırrı eski vernik kullanmaktaymış... 10-12 seneden itibaren verniğin keman açısından verimi artıyormuş...

kıvamını öğretmiyor olsa da "içinde propalit yani arı dışkısı var bunu bil yeter şimdilik zamanla öğrenirsin" cevabıyla başından savıyormuş meraklıları...

kemanların cilasına böceklerden ve kurtlardan korumak için böcek ilacı kattığı biliniyor, bu işlemin ağacın normalden daha hızlı kurumasını sağladığı tahmin ediliyor...

bir diğer sebep ise, o dönemde yetişen ağaçların çok soğuk kışlar ve çok sıcak yazlar görmüş olması ve tam anlamıyla olgunlaşmış olmasıymış...

şu an çözülemeyen, oranları bulunamayan esrarengiz bileşenlerin organik olduğu, yüzyıllar sonrasında bileşenleri kalmadığı için cihaz testlerinde çıkamayacağı da ayrı bir tez...

yani anlayacağınız tam entel geyiği:)... ben bu kemanlarda sır filan olduğuna inanmıyorum... inandığım tek şey şu: ustalık kalmadı... nerde o eski ustalar aaahhh ah:)... gerçekten öyle... eski kemanlarda sır vardı diyelim... hala çözülemeyen sırlar... iyi de; eski olan her şey şimdikilerle kıyaslanamayacak kadar muhteşem... sadece kemanlar mı?... piramitleri yapabiliyor muyuz?... hadi onu geçelim, 60'ların o mutşem otomobillerini?... onu da geçelim, benim çocukluğumdan kalma buzdolabı 57 yıldır çalışıyor ama 10 sene önceki? durmadan servis istiyor... peki o antika mobilyalar bugün yapılabiliyor mu?... yüzlerce yıl önce yapılan kapılar, binalar, köprüler vs vs?... sır filan yok, ustalık, sabır ve özen var... bugün bir şeyleri beceremeyenler hemen işi "sır"lara havale ediyorlar... ama bu iş benim inanıp inanmıyor olmama kalmadı tabii... çok ciddi bilinmeyen sırlar da olabilir... daha da mantıklısı; o dönemin sır olmayanları unutulup gitmiştir, doğada da kalmamıştır yada bulunamıyordur... sanırım orta yolu buldum:)...

4 stradivarius; soldan sağa doğru: greffuhle keman, axelrod viola, ole bull keman, marylebone viyolonsel

axelrod quartet olarak bilinen bu dörtlü, herbert richard axelrod tarafından toplanmıştır... kendisinin kolleksiyonuna dahildir ve günümüzde ulusal amerikan tarihi müzesinde sergilenmektedir.

Stradivarius enstrümanları listesi

New York’ta düzenlenen açık artırmada, Antonio Stradivari tarafından yapılan bir keman 1,27 milyon dolara (1,67 milyon YTL) satıldı. Christie’s müzayede evinin düzenlediği açık artırmada, geçen yıl ölen sahibi İngiliz kemancı Barbara Penny’nin ismini taşıyan "Penny" adlı kemanın 1-1,5 milyon dolara satılacağı tahmin ediliyordu. Christie’s tarafından 2006’nın mayıs ayında New York’ta 3,5 milyon dolara satılan bir başka Stradivarius, şu ana dek satılan en pahalı müzik enstrümanı durumunda.

1729'da Antonio Stradivari tarafından yapılan ve “Solomon, ex-Lambert” adı verilen keman...

Ünlü müzayede salonu Christie's'in düzenlediği açık artırmada, Antonius Stradivari imzalı bir keman rekor fiyata satıldı. New York'taki müzayede salonundaki açık artırmada 2,7 milyon dolara satılan keman, şu ana dek satılan en pahalı ikinci müzik enstrümanı oldu.

stradivarius kemanlarının eşsiz sesinin sırrı çözüldü mü?

amerikan tennessee ve columbia üniversiteleri uzmanları, dünyanın bu en pahalı kemanlarının yapımında kullanılan tahtanın, uzun ve soğuk kışlar ile kısa ve ılık yazlar yaşamış ağaçlardan elde edildiği için bu derece mükemmel ses verdiğini saptamışlar... dr. henry grissino-mayer e göre; kemanların pürüzsüz ses vermeleri, kullanılan ağaçların yetiştikleri ortamın çok soğuk ve tahta yoğunluğunun fazla olmasından kaynaklanıyor... avrupa'nın 1450-1850 yılları arasında mini bir buzul çağı yaşanmış, bu durum ağaçların büyüme hızını yavaşlatmış ve ağaçların tahta yoğunluğu artmış... uzmanlara göre mini buzul çağı en soğuk evresini 1645-1715 yılları arasındaki 70 yıllık dönemde geçirmiş... ağaçların incelenmesi sonucu bunların 1625-1720 yılları arasında çok yavaş büyüdükleri ve halkalarının çok dar ve sıkışık olduğu saptanmış...

stradivarius kemanlarının simya sırrı

nature dergisinden yeni bir makale, stradivarius ve diğer 17. yüzyıl keman yapımcılarının enstrümanlarının yapımında kullanılan özel kimyasalların, onlara üstün tonlarını veren şey olduğunu öne sürüyor... national geographic'in nature dergisindeki yeni makaleyle ilgili verdiği özet bilgi şöyle;

yeni bir araştırma, 17. ve 18. yüzyıl italyan kemanlarının benzersiz tonlarını yaratmanın anahtarının kimyasal hileler olduğunu söylüyor... teksaslı kimyager ve keman yapımcısı joseph nagyvary, antonio stradivari ve guarneri del gesu tarafından yapılan kemanlardan küçük talaşlar topladı ve malzemeyi analiz etti... texas a&m üniversitesi'nden emekli olan nagyvary, stradivari ve guarneri'nin kimyasal hileler kullanıp kullanmadığına dair yüzlerce yıllık soruyu yanıtlamaya çalıştı... test sonuçları, paha biçilmez kemanları yapmak için kullanılan ahşabın, hem modern enstrümanlarda hem de aynı dönemde ingiltere ve fransa'da yapılan enstrümanlarda kullanılan ahşaptan kimyasal olarak önemli ölçüde farklı olduğunu gösteriyor... nagyvary'e göre; evet, sihirli bir iksirleri vardı...